Kadınların kendi beden ve doğurganlıkları üzerinde söz sahibi olmaları onların vazgeçilmez insan haklarıdır.
Eskişehir Barosu Kadın Hukuku Komisyonu olarak kadınların yaşam ve sağlık haklarını ilgilendiren kürtaj konusunun öncelikle bilimsel temelde tartışılmasının insan hakları açısından bir zorunluluk olduğunu düşünüyoruz.
Kadınların kürtaj hakkının yasaklanması özelinde, sağlık hakkına erişiminin kısıtlanması ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan cinsel ve üreme sağlığı hakkının ihlali anlamına gelecektir.
2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkındaki Kanuna göre, gebeliğin 10 haftasına kadar kürtaj hakkı yasaldır. Uluslararası boyutta kabul edilen bu süre 12 haftadır. Ayrıca Birleşmiş Milletler kriterlerine göre; kadının fiziksel sağlığını korumak, kadının hayatını kurtarmak, tecavüz ya da ensest ilişki sonrası, ekonomik sosyal gerekçeler ve istek üzerine kürtajın yasal hak olduğu belirlenmiştir.
Avrupa Konseyi kürtaja getirilen yasağın yasa dışı kürtajı artıracağını ve kadın ölümlerinin önünü açacağını açıklamıştır. Bu yüzden Avrupa Konseyi devletlerin kürtajın güvenli bir ortamda yapılması ile ilgili uluslararası kriterlere uyması gerektiğini belirtmiştir.
Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de, annenin hayatı tehlikede ise kürtajın yapılabileceğiyle ilgili kararlar vermiştir.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) araştırmalarına göre, kürtaj hakkının kısıtlanmış olduğu ülkelerde, toplam kürtaj oranları, kanunen serbest olduğu ülkelere göre daha fazladır. Kürtaj yasağının bulunduğu ülkelerde operasyon sırasında ölüm sayısı ise bir hayli yüksektir. Bu durumda göstermektedir ki kürtaj yasağı kürtajı engellememekte, sadece kadınların daha kötü koşullarda ve sağlıksız olarak istenmeyen gebelikleri sonlandırmalarına neden olmaktadır.
Türkiye, taraf olduğu Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi ya da Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmeler uyarınca, cinsel ve üreme sağlığı hakları konusunda yeterli ve kapsamlı hizmetler sunmak ve bu hizmetleri erişilebilir kılma yükümlülüğü altındadır.
Kadının insan haklarına sahip çıkmak devletin görevlerinden biridir. Kadının bedeni ve yaşamı üzerindeki haklarını ilgilendiren kürtaj konusunda yapılacak yasal düzenlemelerin, konu hakkındaki bilimsel veriler ve uluslararası sözleşmeler çerçevesinde hazırlanması dileğimizi kamuoyu ile paylaşıyoruz. 07.06.2012
ESKİŞEHİR BAROSU
KADIN HUKUK KOMİSYONU ÜYESİ
AV. PINAR ÇELİK ARPACI
