Avukat; (fr.avocat) Çeşitli yargı organları önünde, temsil ettiği kişilerin haklarını savunan, somut hukuksal konularda bilgisine başvurulan ve kamu hizmeti gören, serbest meslek sahibi kişi.
1136 Sayılı Avukatlık Yasasının 1.maddesine göre, Avukatlık kamu hizmeti ve serbest bir meslektir. Avukat, yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder. Avukatlık Yasasının 2.maddesine göre Avukatlığın amacı; hukuki münasebetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını, her derecede yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır.
Baro; (fr.barreau) Bir bölgedeki avukatların kurduğu, kamu kurumu niteliğinde meslek örgütü.
1136 Sayılı Avukatlık Yasasının 76.maddesine göre, Barolar; avukatlık mesleğinin geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlakını, saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak, avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.
Baro Başkanı; Levhada yazılı ve avukatlıkta en az 10 yıllık kıdemli avukatlar arasından baro genel kurulunca gizli oyla seçilen ve baroyu temsil eden avukat.
TÜRKİYE' DE AVUKATLIK MESLEĞİNİN TARİHÇESİ
Osmanlı Devletinde, Şeri Mahkemelerde tarafları savunan kişilere 'dava vekili' ya da 'muhami' denmektedir. 1839 Tanzimat döneminden sonra başlayan reform hareketlerinin etkisiyle, dava vekilliği de bir takım kurallara bağlanmaya başlanmıştır.
Avukatlık mesleğini düzenleyen ilk metin, 13 Ocak 1876 tarihli 'Dava Vekilleri Cemiyeti Tüzüğü' dür. Bu tüzüğün 'Dava Vekilleri Cemiyetinin Sureti Teşkil ve Vezaifi Beyanındadır' başlığını taşıyan 30-40.maddeleri arasında, her ne kadar Cemiyet kelimesi kullanılmışsa da, Baronun kuruluşunun dayanağı olan ilk resmi belgenin, bu tüzük olduğu kabul edilmektedir.
Avukatların meslek örgütü olan baro, ilk kez 1878' de İstanbul' da kurulmuştur. İlk Baro Başkanı Meryem Kuli olup, merkezi Galata' da Yıldız Hanında bir odadadır.
İkinci meşrutiyet' ten sonra, dava vekilliğini düzenleyen bazı yasalar çıkarılmaya başlamıştır. Cumhuriyet' ten sonra avukatlığa ilişkin ilk yasa, 1924 tarihli 'Muhamat Kanunu' dur. Bu yasa, 1926 yılında 708 Sayılı Avukatlık Kanunu ile değiştirilmiş, 1938 Yılında da yeni bir Avukatlık Yasası çıkarılmıştır.
Bugün yürürlükte olan 1136 sayılı Avukatlık Yasası ise, 1969 yılında kabul edilmiş, çeşitli yıllarda ve en son 2001 yılında yapılan değişikliklerle, son şeklini almıştır.
ESKİŞEHİR BAROSU TARİHÇESİ
Cumhuriyetin ilanından sonra, Eskişehir' in il olduğu 1925 yılında, Arifiye Mahallesinde şu anda Adalet İlköğretim okulunun bulunduğu yerde, adliye binası ve temyiz mahkemesi kurulmuştur.
Bu konuda, yazılı hiçbir belge ve kaynak olmamakla birlikte, Eskişehir Barosunun yine bu adreste, 1934 yılında kurulduğu baro sicil kayıtlarından anlaşılmaktadır.
Baro Levhasına kayıtlı 1 sicil no.lu ilk Avukat Osman Saip ÖZEŞ' dir. İlk Baro Başkanı ise, 1934-1939 yıllarında görev yapmış olan Avukat Sebahattin AKBIYIK' dır.